Ο αιώνας του γονιδίου

Aυτό το βιβλίο, υπόσχεται ν’ αλλάξει τον τρόπο σκέψης μας.

Η Έβελιν Φοξ Κέλερ, ιστορικός και φιλόσοφος της επιστήμης, παρουσιάζει μια δυναμική και βαθυστόχαστη ανάλυση των επιτευγμάτων της γενετικής και της μοριακής βιολογίας στον εικοστό πρώτο αιώνα, τον αιώνα του γονιδίου. Παράλληλα, τονίζει: «Οι καθιερωμένες απόψεις μας για το γονίδιο, τον άνθρωπο και την κλωνοποίηση τίθενται πλέον υπό αμφισβήτηση».

Όταν, στα μέσα της δεκαετίας του 1980, προτάθηκε για πρώτη φορά το Πρόγραμμα του Ανθρώπινου Γονιδιώματος, προκάλεσε έντονο προβληματισμό. Αλλά σήμερα, καθώς η αλματώδης πρόοδός του έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία, έχουν απομείνει ελάχιστοι σκεπτικιστές.
Eικοστός πρώτος αιώνας: πρόκειται για μία σπάνια και θαυμαστή χρονική περίοδο, όπου η επιτυχία μάς διδάσκει την ταπεινοφροσύνη. Πράγματι, από όλα τα οφέλη που αποκομίσαμε από την χαρτογράφηση γονιδιωμάτων, το δίδαγμα της ταπεινοφροσύνης θα έπρεπε να θεωρείται ως μέγιστη κατάκτηση. Για περίπου πενήντα χρόνια, «πείθαμε τους εαυτούς μας» ότι με την ανακάλυψη της μοριακής βάσης της γενετικής πληροφορίας, θα ξεσκεπάζαμε το «μυστικό της ζωής». Eάν μπορούσαμε, απλώς και μόνο, να αποκωδικοποιήσουμε το μήνυμα στην αλληλουχία των νουκλεοτιδίων του DNA, θα είμασταν οι κυρίαρχοι ενός «προγράμματος» που κάνει έναν οργανισμό να είναι αυτός που είναι.
Ο στόχος του βιβλίου είναι να εξυμνήσει τις εκπληκτικές συνέπειες που έφεραν στη σκέψη οι επιτυχίες της συγκεκριμένης επιστήμης, αλλά και να δείξει πόσο βαθύ είναι το χάσμα μεταξύ της γενετικής «πληροφορίας» και της βιολογικής σημασίας.

«Σύντομο, εξαιρετικά πληροφοριακό και καλογραμμένο. Στόχος του βιβλίου είναι να αναλύσει τις εκπληκτικές συνέπειες που επιφέρει το Πρόγραμμα του Aνθρώπινου Γονιδιώματος. O αιώνας του γονιδίου μόλις ξεκινά· το καλύτερο για όλους μας είναι να γνωρίζουμε εκ των προτέρων τι μας περιμένει…»
Ian Stewart, Πανεπιστήμιο του Warwick

«Η Κέλερ παρακολουθεί συστηματικά τις εξελίξεις στη μοριακή βιολογία και τη γενετική. Συνδυάζοντας τη γλαφυρή γραφή, τον ιστορικό στοχασμό, τη θεωρητική ανάλυση και τη συνθετική αντίληψη, μας δίνει ένα μεστό κείμενο που κλείνει μέσα του το κεντρικό πρόβλημα των τελευταίων εκατό ετών: τη σχέση των γονιδίων με τη διαδικασία δόμησης ενός οργανισμού».
Hans-Jörg Rheinberger, New Scientist

«Ένα βιβλίο που, μόλις το ανακαλύψεις, δεν μπορείς να το αφήσεις. Το θέμα είναι τόσο σημαντικό, ώστε δεν θέλεις να σου διαφύγει η παραμικρή λεπτομέρεια. Tο διαβάζεις ξανά και ξανά· κάθε φορά σου αποκαλύπτει και μια άλλη διάστασή του…»
Alanna Mitchell, The Globe and Mail

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ:
Ο βίος μιας πανίσχυρης λέξης

1.
ΚΙΝΗΤΗΡΙΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑΓΗΣ:
Η ρύθμιση της γενετικής σταθερότητας

2.
ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΓΟΝΙΔΙΟΥ:
Τι κάνει ένα γονίδιο;

3.
Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΕΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ:
Πώς διαπλάθεται ένας οργανισμός

4.
ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ
Γιατί η ανάπτυξη δεν εκτροχιάζεται;

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Σε τι χρησιμεύουν τα γονίδια;

Σημειώσεις
Βιβλιογραφία
Ευχαριστίες
Ευρετήριο