Το βιβλίο είναι ένα ευφυές μίγμα επιστήμης, ιστορίας και βιογραφίας. Παρουσιάζει μια πρωτότυπη θεώρηση της ανάπτυξης, της συμπεριφοράς και της εξέλιξης, διατρέχοντας την Ιστορία από την εποχή του Δαρβίνου μέχρι την πρόσφατη εθνοκάθαρση στα Βαλκάνια.
Εξαιρετικά επίκαιρο, λόγω του διεθνούς σάλου, που έχει προκληθεί από την επονομαζόμενη «Δίκη του Πιθήκου», που γίνεται σε Πολιτείες της Αμερικής. Οι Δίκες αφορούν διαμάχη μεταξύ συντηρητικών κύκλων της Αμερικής και της Διεθνούς Επιστημονικής Κοινότητας, για το αν πρέπει να διδάσκονται στα σχολεία οι θεωρίες του Δαρβίνου (130 χρόνια από τον θάνατό του!) ή όχι. Αντιπαλότητα δηλαδή, μεταξύ θεοκρατικής αντίληψης και επιστημονικής απόδειξης για την προέλευση του Ανθρώπου και την εξέλιξη των ειδών.
Αγαπητέ κύριε Δαρβίνε,
«Ίσως φαίνεται αλαζονικό εκ μέρους μου, αν όχι κάπως μακάβριο, ότι παίρνω την πένα μου για να σας γράψω, παρότι έχουν περάσει περισσότερα από εκατό χρόνια από το θάνατό σας…
…Δεν γνωρίζω, αν βαθιά μέσα στον τάφο σας είστε ενήμερος για τα σκαμπανεβάσματα της θεωρίας σας, την οποία έξυπνα –αν και κάπως παραπλανητικά όπως εκ των υστέρων αποδείχθηκε– ονομάσατε «φυσική επιλογή»… Πιστεύω ότι αυτή η επιστολή θα κεντρίσει το επιστημονικό σας ενδιαφέρον, γιατί αφορά την εξέλιξη μιας θεωρίας για την οποία παλέψατε σε όλη σας τη ζωή…»
Αγαπητέ κύριε Ντόβερ,
«Αισθάνομαι χαρούμενος που κάνατε τον κόπο να μου γράψετε.
Μόλις κάποιος πεθάνει, όλοι υποθέτουν ότι ο νεκρός δεν έχει πλέον κανένα ενδιαφέρον για το αντικείμενο που τον απασχολούσε σε όλη του τη ζωή –τι θλιβερή πλευρά της ανθρώπινης ύπαρξης!
Από όσα αναφέρετε στις επιστολές σας, σχετικά με όλους αυτούς που προσπαθούν να αναλύσουν κάθε απόχρωση της ζωής και της σκέψης μου, συμπεραίνω ότι όντως υπάρχει ζωή μετά θάνατον. Είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος με τις τιμητικές διακρίσεις που μου απονέμονται, αν και ενοχλούμαι όταν η θεωρία μου για τη φυσική επιλογή, γίνεται αποδεκτή σε ορισμένους κύκλους χωρίς τα αναγκαία πειραματικά στοιχεία…
Αντιλαμβάνομαι ότι θέλετε να με ταξιδεύσετε στα θαύματα της βιολογίας των ημερών σας. Θα είμαι υπομονετικός και θα απολαύσω αυτό το ταξίδι. Άλλωστε, η μόνη μου ασχολία εδώ που βρίσκομαι, είναι να ακούω τον ακατάπαυστο βηματισμό των παπουτσιών στο πλακόστρωτο του μοναστηριού».
Ειλικρινά δικός σας,
Κάρολος Δαρβίνος
Με αυτό τον τρόπο ξεκινά μια φανταστική αλληλογραφία ανάμεσα στον γενετιστή Γκάμπριελ Ντόβερ και στον Κάρολο Δαρβίνο, σχετικά με τα συναρπαστικά ευρήματα της σύγχρονης γενετικής και την επίδρασή τους στην εξέλιξη των βιολογικών καινοτομιών από τα γονίδια έως τους οργανισμούς και την ανθρώπινη φύση.
Αποκαλύπτοντας στον Κάρολο Δαρβίνο τον κρυμμένο θησαυρό της σύγχρονης βιολογίας, ο Ντόβερ ξεσκεπάζει την αφελή αιτιοκρατική αντίληψη για τα εγωιστικά γονίδια, την κληρονομικότητα και τις σύγχρονες γενετικές διαδικασίες.